Wyrok SN z dnia 14 lutego 2008 r., sygn. I UK 257/07

Przed dniem 1 października 2003 r. syndyk z tytułu świadczenia za wyna­grodzeniem czynności w postępowaniu upadłościowym nie był objęty ubezpie­czeniem zdrowotnym.

Przewodniczący SSN Zbigniew Korzeniowski, Sędziowie SN: Józef Iwulski (sprawozdawca), Andrzej Wróbel.

Sąd Najwyższy, po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w dniu 14 lutego 2008 r. spraw z odwołania Andrzeja P. przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń SpołecznychOddziałowi w B. o ubezpieczenie społeczne, na skutek skargi kasacyjnej ubez­pieczonego od wyroku Sądu Apelacyjnego w Białymstoku z dnia 4 kwietnia 2007 r. [...]

u c h y l i ł zaskarżony wyrok w części dotyczącej zobowiązania do opłacenia składki na obowiązkowe ubezpieczenie zdrowotne za okres od 27 września 2001 r. do 30 września 2003 r. i w tym zakresie przekazał sprawę Sądowi Apelacyjnemu w Białymstoku do ponownego rozpoznania i orzeczenia o kosztach postępowania ka­sacyjnego;

o d d a l i ł skargę kasacyjną w pozostałej części.

Uzasadnienie

Wyrokiem z dnia 12 grudnia 2006 r. [...] Sąd OkręgowySąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Białymstoku oddalił odwołanie ubezpieczonego Andrzeja P. od decyzji Zakładu Ubezpieczeń SpołecznychOddziału w B. z dnia 10 sierpnia 2006 r. stwierdzającej, że Andrzej P. ze względu na osiągnięcie przychodów z tytułu prowa­dzenia pozarolniczej działalności gospodarczej oraz z tytułu pełnienia funkcji syndyka masy upadłości jest obowiązany do opłacania składki na ubezpieczenie zdrowotne odrębnie od każdego ze źródeł przychodu za okres od 27 września 2001 r. do 30 września 2004 r. 

Wyrok ten zapadł w następujących okolicznościach faktycznych. Andrzej P. od 3 lutego 1999 r. prowadzi zarejestrowaną działalność gospodarczą w zakresie do­radztwa finansowopodatkowego. W okresie od 1 lutego 2000 r. do 30 października 2001 r. był zatrudniony na podstawie umowy o pracę w pełnym wymiarze czasu pracy w B. SA, od 1 marca 2002 r. do 2 października 2002 r. pracował w wymiarze 3/5 etatu w BPiS, zaś od 19 marca 2003 r. pozostawał w zatrudnieniu pracowniczym w MG „Ż.” W. Spółce z o.o. W okresach zatrudnienia pracowniczego ubezpieczony dokonał w Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych zgłoszenia do ubezpieczenia zdro­wotnego z tytułu prowadzenia działalności gospodarczej i opłacał składki na ubezpie­czenie zdrowotne. Jednocześnie w okresie od 15 stycznia 2001 r. do 19 kwietnia 2006 r. sprawował funkcję syndyka masy upadłości, lecz z tego tytułu nie dokonał zgłoszenia w ZUS ani nie odprowadzał składek na ubezpieczenia społeczne i ubez­pieczenie zdrowotne.

Oceniając zasadność odwołania, Sąd pierwszej instancji powołał się na art. 14 § 5 rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 24 października 1934 r.  Prawo upadłościowe (jednolity tekst: Dz.U. z 1991 r. Nr 118, poz. 512 ze zm., dalej Prawo upadłościowe z 1934 r.) i uznał, że do ubezpieczonego jako syndyka należy stosować przepisy o ubezpieczeniu społecznym osób prowadzących działalność gospodarczą. Potwierdzeniem tego jest art. 157 ust. 4 ustawy z dnia 28 lutego 2003 r.  Prawo upadłościowe i naprawcze (Dz.U. Nr 60, poz. 535 ze zm., dalej Prawo upadłościowe z 2003 r.), obowiązującej od 1 października 2003 r., która zaliczyła syndyka, będącego osobą fizyczną, do kręgu osób prowadzących pozarolniczą działalność w rozumieniu przepisów o systemie ubezpieczeń społecznych oraz o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych. Zdaniem Sądu Okręgowego, syndyk masy upadłości jako osoba prowadząca pozarolniczą działalność, z mocy art. 8 pkt 1 lit. a i c ustawy z dnia 6 lutego 1997 r. o powszechnym ubezpiecze­niu zdrowotnym (Dz.U. Nr 28, poz. 153 ze zm.), podlegał obowiązkowemu ubezpie­czeniu zdrowotnemu. Sąd Okręgowy stwierdził także, że art. 22 tej ustawy statuował zasadę, iż składka na ubezpieczenie zdrowotne jest opłacana od wszystkich przy­chodów, od których faktycznie opłaca się składkę na ubezpieczenie społeczne, przy czym w wypadku posiadania przez ubezpieczonego kilku tytułów do ubezpieczenia emerytalnorentowego, składka na ubezpieczenie zdrowotne powinna być opłacana od wszystkich przychodów. Tożsame założenia przyjęła ustawa z dnia 23 stycznia 2003 r. o powszechnym ubezpieczeniu w Narodowym Funduszu Zdrowia (Dz.U. Nr 45, poz. 391 ze zm.), obowiązująca od 1 kwietnia 2003 r. do 1 października 2004 r. Według Sądu pierwszej instancji, oznacza to, że w okresie objętym zaskarżoną decyzją (od 27 września 2001 r. do 30 września 2004 r.) ubezpieczony jako osoba prowadząca działalność gospodarczą oraz wykonująca funkcję syndyka podlegał obowiązkowemu ubezpieczeniu zdrowotnemu z obu tych tytułów.